RMO - De Nieuwe Augustinus

Regionale Missie Ontwikkeling

Halverwege de zestiger jaren van de vorige eeuw, als Amsterdam-Noord zich in een rap tempo uitbreidt, mensen uit de stad en de regio nieuwe woonwijken bevolken, worden parochies gesticht en verrijzen er nieuwe kerken. De veelal jonge bewoners met kinderen richten niet alleen hun aandacht en energie op school en sport, maar realiseren zich dat de wereld niet ophoudt boven ’t IJ. Onder de eerste nieuwe bewoners zijn mensen met visie die beseffen dat je – om de boodschap van Christus: ‘Vrede en Gerechtigheid’ uit te dragen – dáár met zijn allen voor moet gaan. Al in een vroeg stadium zoeken de jonge parochies van Ars en Salvator contact met de reeds bestaande: Augustinus, Rita, Stefanus en Sacrament.

Vervolgens volgt rond de eeuwwisseling een proces van eenwording, waarbij kerken noodgedwongen moeten fuseren omdat het kerkbezoek terugloopt. In dit verband is de RMO er terecht trots op, nu al meer dan veertig jaren regionaal samen te werken. Ook toen het moeilijker werd mensen te vinden voor de parochiële werkgroepen vonden de verschillende groepen steun bij elkaar. Nu maakt de werkgroep deel uit van de nieuw ontstane parochie De Nieuwe Augustinus en probeert de parochianen warm te krijgen voor projecten in de Derde Wereld.

De werkgroep heeft twee belangrijke taken:

1. Werken aan bewustwording bij de parochianen ten aanzien van problemen in de Derde

Wereld.

2. Het inzamelen van gelden voor missionaire acties.

Wat het eerste punt betreft: het is duidelijk dat de manier van leven in het Westen te maken heeft met de onderontwikkeling van de Derde Wereldlanden. De werkgroep probeert duidelijk te maken, dat leven vanuit het evangelie gevolgen heeft voor ons handelen in de wereld. Dit komt bijzonder tot uiting in de keuze van het Vastenaktieproject, dat in de Veertigdagentijd wordt ondersteund. Aan de hand van een concreet project in de Derde Wereld wordt duidelijk, dat de Vastentijd niet alleen een tijd van vasten en bidden is, maar ook een tijd om onze ogen te openen voor de nood in de wereld en dat vasten en bidden dan moeten leiden tot het geven van daadwerkelijke steun aan onze medemensen in ontwikkelingslanden.

Ieder jaar wordt gedurende de Veertigdagentijd voor het gekozen project aandacht gevraagd door middel van een groot artikel in Parasol en door aandacht in de zondagse vieringen.

In woord en gebed staan we zes weken stil bij de minder bedeelde medemens.

Maar niet alleen voor onze Vastenaktie wordt geld ingezameld. Eigenlijk zijn er het hele jaar door missionaire acties, die de aandacht van de missie- en ontwikkelingsgroep en de parochianen vragen:

- In de Veertigdagentijd onze grote Vastenaktie.

- Tijdens Pinksteren de Week voor de Nederlandse Missionaris.

- In augustus de Missie Verkeersmiddelen Actie (MIVA)

- In oktober de Wereldmissiedag.

- In de Adventstijd de Bisschoppelijke Adventsactie.

Vastenactiecampagne 2025 - Schoner koken, beter leven

Wereldwijd hebben ongeveer vier miljard mensen geen toegang tot schone, veilige manieren om te koken. Honderden miljoenen vrouwen gebruiken overwegend traditionele biomassa als hout en houtskool om de dagelijkse maaltijden voor hun gezin te koken. De uitstoot van fijnstof en schadelijke stoffen is daarbij groot. Bovendien moet je er veel bomen voor omhakken. De gevolgen van deze manier van koken zijn groot. Voor de gezondheid van vrouwen en kinderen, voor de financiële situatie van gezinnen, voor het milieu en voor het klimaat. Het Vastenactie-campagneproject 2025 wil een schoner alternatief bieden aan de vrouwen in de gemeenschappen rondom de stad Kasese in Oeganda.

Omdat zo’n 30% - in Afrika zelfs 80% - van de mensen nog op een traditionele manier kookt - met vuur dat wordt gestookt op vervuilende biomassa als hout, is de impact van die miljoenen kookvuren groot. Het thema staat de laatste jaren dan ook hoog op de internationale agenda en maakt deel uit van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN. In mei 2024 kwamen bijvoorbeeld de leiders van 20 Afrikaanse landen in Parijs bijeen om de gevolgen van het koken op bijvoorbeeld houtvuur te bespreken en ook Nederland werkt aan schoon koken wereldwijd via enkele internationale programma’s van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Dat schoon koken veel aandacht krijgt, is meer dan terecht. Niet alleen milieu en klimaat worden zwaar aangetast, maar met name vrouwen en kinderen ondervinden de grote gevolgen van het ‘vuile’ koken. Zij zijn immers meestal de gezinsleden die ervoor moeten zorgen dat er voldoende hout of houtskool is om te kunnen koken. Ze besteden soms uren per dag aan hout sprokkelen. Zij zijn ook degenen die bij de kookvuren leven en dus dagelijks worden blootgesteld aan de schadelijke rook. Dat heeft grote gevolgen voor hun gezondheid: jaarlijks overlijden vier miljoen mensen wereldwijd door het inademen van schadelijke rook.

Niet alleen Nederlandse gezinnen gingen de afgelopen jaren gebukt onder sterk stijgende energieprijzen, ook in landen als Oeganda staan de brandstofprijzen sterk onder druk. De impact daarvan op families die in kwetsbare omstandigheden leven is groot. In het gebied rondom Kasese bijvoorbeeld, waar Vastenactiepartner RUGLI is gevestigd, leeft 80% van de mensen van nauwelijks één euro per dag. Gemiddeld kost het een gezin 3.000 Oegandese shilling per dag om de dagelijkse maaltijden te kunnen koken op houtskool of sprokkelhout. Dat is 75 cent. Er blijft in veel gezinnen dus nauwelijks geld over voor andere zaken dan voedsel en brandstof. Geen wonder dat veel mensen hun toevlucht zoeken tot urenlang hout sprokkelen en illegale houtkap.

Milieuschade

Naast de grote impact op de gezondheid en het huishoudbudget van veel families, heeft het gebruik van houtskool en sprokkelhout ook enorme impact op het milieu. Om houtskool te kunnen maken, is immers hout nodig. Noodgedwongen gaan nu veel mensen uit de gemeenschappen rondom Kasese in het beschermde Queen Elizabeth National Park op zoek naar hout. Ze hakken er ’s avonds en ’s nachts illegaal bomen om, met steeds verder oprukkende ontbossing als gevolg.

Er is nog een ander punt van belang als we het hebben over koken op houtvuur: gezondheid van mensen en van het klimaat. Het gebruik van hout en houtskool geeft veel fijnstofuitstoot én uitstoot van gevaarlijke stoffen. Zoals hiervoor al werd uitgelegd, overlijden jaarlijks miljoenen mensen door het dagelijks inademen van schadelijke rook. Daarnaast dragen de kookvuren bij aan de opwarming van het klimaat door de vrijkomende CO2.

In de buitenwijken van Kasese in Oeganda leven veel gezinnen van dag tot dag. Ze hebben kleine handeltjes of werken als dagloner. De dagelijkse maaltijden worden gekookt op vuur, waarvoor houtskool of sprokkelhout wordt gebruikt. Hout wordt echter schaars en voor veel gezinnen in Kasese onbetaalbaar. Bovendien is de rook van de houtvuren erg schadelijk voor de gezondheid en het milieu.

Mary Biira, een jonge moeder uit Kasese, besloot in actie te komen toen ze de dagelijkse worsteling van de vrouwen zag. Ze ontwikkelde briketten van gft-afval en dat veranderde veel!

Gemiddeld bespaart een gezin ongeveer 2.000 Oegandese shilling per dag met de briketten. Dat is in veel gezinnen veel geld. Bovendien kunnen de vrouwen de briketten ook verkopen voor extra inkomsten. Marion Muhindo, een van de deelnemende vrouwen, vertelde: “Voorheen kon ik soms geen eten kopen voor mijn gezin, maar nu heb ik zelfs geld om het schoolgeld en de lesboeken voor de kinderen te betalen.”

De briketten branden bovendien schoner dan hout en houtskool en het gebruik ervan zal de vraag naar hout verminderen.

Hoe kunt u bijdragen?

Op dit moment doen 200 vrouwen mee. We willen meer vrouwen betrekken, maar dan is het belangrijk dat de huidige productiecapaciteit wordt verhoogd. Het gaat om vergruizers om het verkoolde gft-afval fijn te malen, persen om de briketten te maken en grote mixers om de zware massa goed te mengen. Daarnaast vragen de vrouwen ons om klein materiaal als grote mengbakken, persoonlijke beschermingsmiddelen (handschoenen, laarzen en mondmaskers tegen het stof) en jerrycans.

U kunt bijdragen via de collecte in de kerk of door rechtstreeks over te maken op NL 21 INGB 0000 0058 50 t.n.v. Vastenactie